Er zijn weinig games die zo’n grote hype met zich meebrengen als dat het geval is rondom Grand Theft Auto V. Gamers schreeuwen al maanden om de titel, winkels openen midden in de nacht en het aantal ziekmeldingen op scholen was nog nooit zo hoog. Is de game het ook allemaal waard? Levert Rockstar hier haar Magnum Opus af?
Grand Theft Auto is zo’n serie waar je niet omheen kunt en waarbij je, bij het horen van de titel alleen al, een hoge verwachting schept voor jezelf. Rockstar heeft dit bewezen op het moment dat het de game officieel aankondigde. Met niets meer dan een grote groene V wist het Twitter lam te leggen en dagen aan een stuk trending te blijven op het sociale platform. Hoe kan het dat Rockstar dit steeds voor elkaar krijgt? Met een simpel plaatje barst de gekte los, enkele trailers later is de hype groter dan ooit. Als we naar het verleden kijken zien we eigenlijk ook wel dat de ontvangst onder de gamers geheel terecht is. GTA en Rockstar staan voor kwaliteit. Grand Theft Auto IV heeft in het verleden dan ook een puike 99 van mij gehad. Hoe overtref je zoiets? Rockstar weet het antwoord.
De kleinschalige missies worden afgewisseld met doelstellingen op een enorme schaal. Een achtervolging over het land verandert later in een missie waarbij je (aangehaakt aan een kabel) uit een heli springt terwijl je verschillende mensen om het leven brengt. Niet veel later werd ik afgeleid door een klein zandpad wat er voor zorgde dat ik een kwartier later over de vallei onder het Vinewood-bord uitkeek. Complete afwisseling, steeds wat anders, het zorgt ervoor dat je graag in San Andreas bent. Het zorgt ervoor dat de game jou het idee geeft dat dit een stukje aarde is waar alles kan gebeuren. Het geeft je de vrijheid om een enorme open wereld te ontdekken op jouw manier, afgewisseld met een verhaal dat sterk, duister en grappig is. Het is de volgende grote stap sinds GTA IV waarbij geen game-element niet verbeterd is. Meteen valt op dat auto’s veel beter te besturen zijn en dat het cover-systeem nu écht lekker werkt. Geen game-element is onveranderd gebleven. Daarnaast introduceert Rockstar (eindelijk) checkpoints tijdens missies. Wanneer je faalt of sterft hoef je niet vanaf het begin opnieuw te beginnen.
Daarnaast is Grand Theft Auto een prachtige, zwart-komische visie van Rockstar waarin kritiek geleverd wordt op de post-economische wereld van Amerika. Overal druipt de satire vanaf. Van de programma’s op tv, de bekende personen, de politiek en de mensen in de middenklasse, stuk voor stuk worden ze in de game besproken en ontspringen ze niet aan de harde pen van de scriptschrijvers. Daarnaast is ook de game-industrie niet veilig. Een bepaalde militaire lineaire shooter komt er bijvoorbeeld niet heelhuids vanaf. Maar daar blijft het niet bij. Mensen staan in de rij voor de nieuwe telefoon genaamd iFruit, struinen het sociale medium LifeInvader af en Weazel News is de perfecte parodie op Fox. Verwaarloosbaar? Misschien, maar het zorgt er wel voor dat de stad niet alleen een stukje digitaal racegebied is, het zorgt ervoor dat de stad leeft.
Het plot waar de game om draait raakt de grens van dat wat mogelijk is aan. Natuurlijk is GTA V een videogame waarin de wetten gecreëerd zijn door Rockstar. Hierdoor wisselen de verhalende missies elkaar in een rap tempo af. Politieke moorden met een grote achtervolging door de politie zijn niets vergeleken het infiltreren van een vliegtuig… terwijl het in de lucht hangt. Wat het plausibel maakt zijn de drie hoofdpersonen. Deze zijn zo bijzonder goed geschreven dat ze meer zijn dan je zoveelste speelbare character. Ze hebben allen hun eigen drijfveren, persoonlijkheid en ego. De manier waarop Rockstar de relatie tussen deze drie mannen (waarbij Trevor snel je favoriet zal worden) in het verhaal terug laat komen is sterk en onderhoudend. Missies zijn dan ook toegespitst op het personage dat je op dat moment speelt, al kun je wanneer jij dat wilt on-the-fly wisselen met een ander character om zijn verhaal te spelen. Deze missies staan niet los van elkaar, wanneer je bijvoorbeeld met Franklin iets flikt kan dit gevolgen hebben voor Michael.
De structuur met de drie personages om mee te spelen is nieuw en brengt een grote variatie in het verhaal. Daarnaast neemt Rockstar hiermee de mogelijkheid om missies op een grotere schaal te laten opereren. Omdat elk personage zijn eigen achtergrond heeft, liggen de vaardigheden op andere gebieden. Wanneer er gereden moet worden moet je bij Franklin zijn, Michael is de harde ex-crimineel met een goed hart terwijl Trevor gestoord is en niet kijkt op een moord meer of minder. Elk personage heeft daarnaast ook zijn unieke ‘special power’. Zo kan Franklin bijvoorbeeld even de tijd vertragen terwijl hij aan het racen is om een bocht zo extra scherp te nemen. Tijdens missies kan het wel eens voorkomen dat je met Trevor naar een plek vliegt (hij is de piloot van de drie), Michael daarna een gebouw instormt terwijl Franklin via een afstand, met een sniper rifle, cover geeft. Tijdens de missie switch jij steeds tussen de personages. Het zorgt ervoor dat je op het randje van je stoel blijft zitten en geen moment hetzelfde is als het voorgaande. Ook wanneer je niet met een missie bezig bent, is het op momenten goed om even te wisselen tussen de personages. Wanneer je bij een ander terecht komt, kijk je even in zijn leven. Zo betrapte ik Trevor op het leggen van een vieze drol, Franklin terwijl hij zat te genieten van een stripper en Michael die, geheel onder de plak, aan het shoppen was met zijn vrouw. Wanneer jij niet met het personage speelt gaat het leven gewoon door.
Wanneer je de vele missies (het verhaal, de zijmissies en de losse opdrachten) even voor gezien wilt houden, zijn er genoeg dingen in San Andreas om je mee te vermaken. Tennis, yoga, hiking, racen op het land en in de zee, het vliegen met vliegtuigen, skydiven, golfen, fietsen, duiken, jagen… ga zo maar door. De manier waarop je geïntroduceerd wordt met deze vormen van tijdverdrijf voelt zeer natuurlijk. Zo is de map dit keer meteen helemaal open vanaf het begin. Je hoeft hem niet meer in gedeeltes open te spelen. Hierdoor krijg je nog meer het idee dat San Andreas een echte plek is waarin mensen hun ding doen. Liberty City gaf je een levende stad, San Andreas geeft je een levende wereld. Mensen laten hun hond uit, gaan via een jet-ski over het water of bezoeken de bioscoop. In de wildernis kwam ik zelfs een tentje tegen waar mensen aan het kamperen waren. Een kampvuur zorgde ervoor dat een net doodgeschoten stuk beest bijna als hoofdmaal ging dienen.
Het toffe is dat veel van dit soort evenementen niet terug te vinden zijn op de wereldkaart. De dingen gebeuren omdat er mensen zijn in de wereld die daar op dit moment zin in hebben. Dat betekent ook dat je af en toe midden in een politieachtervolging zit die niet om jou draait; in een wereld als deze ben jij niet de enige crimineel. Wanneer ze wel achter jou aanzitten zijn de achtervolgingen beter dan in eerdere delen uit de serie. Waar je in het vorige deel de politie vooral kwijt kon raken door in de snelste auto te stappen en hard weg te rijden, speel je nu een slim spelletje. Vaker dan eens parkeerde ik tijdens een achtervolging mijn wagen verstopt in een bosje, in een donker steegje of achter een gebouw. Wanneer je uit het zicht van de politie bent, raken ze je daadwerkelijk kwijt. Alleen wegrijden is niet genoeg, verstoppen is vaker nodig. Achtervolgingen worden hierdoor niet alleen dynamischer maar ook stukken spannender. Wanneer een agentenwagen vlak voor je neus langs wil rijden terwijl jij verscholen achter een klein muurtje zit, breekt het zweet je uit.
Grand Theft Auto Five is op zijn best tijdens de heist-missies. Hier draait de game om, dit is wat Rockstar je wil laten beleven. Jij kiest zelf op welke manier de heist plaatst gaat vinden. Guns blazing of een manier die minder aandacht trekt? Daarnaast rekruteer jij een groep mensen om je mee te helpen, die natuurlijk allen hun deel van de opbrengst opeisen. Een heist moet je plannen, uitdenken en daardoor verzamel je voor het moment zelf aanbreekt verschillende dingen. Hoe kom je weg? Hoe kom je ongezien binnen? Zijn er camera’s aan de muren? Is er een ventilatieschacht? Ik kan hier uren over doorgaan, maar het zou zonde zijn om dit onderdeel uitgebreid onder de loep te nemen. Dit moet je zelf beleven.
Zo is het eigenlijk met de hele game. Je moet het zelf beleven. Ervaar zelf hoe tof de radiostations dit keer weer zijn. Hoor hoe het nieuws spreekt over ontwikkelingen die jij net hebt veroorzaakt. Ervaar zelf de grafische pracht en het oog voor detail dat Rockstar nog uit deze generatie consoles weet te krijgen. Bekijk zelf de momenten waarin Rockstar het randje op wil zoeken van wat mag in een videogame, om er daarna overheen te stappen. Seks, drugs, martelingen, het zit er allemaal in. En ervaar zelf de vele satirische, met een donkere knipoog gegeven commentaren op de Amerikaanse samenleving. Want dat is wat Grand Theft Auto Five is. De game is niet zomaar een game, de game is een ervaring. Een ervaring die je niet mag missen.
Grand Theft Auto Five is niet alleen een enorm leuke videogame geworden, het is ook een intelligente, satirische kijk op Amerika en haar inwoners. Het brengt alles wat we gewend zijn van de franchise op een manier die een nieuwe standaard legt. Niet alleen voor de serie zelf maar voor games in het algemeen. De game is enorm ambitieus en geen andere titel in het genre komt ook maar in de buurt van wat Rockstar hier flikt. Er zijn misschien af en toe wat pop-ups in beeld, maar die zijn compleet te verwaarlozen. Het verhaal, de wereld en de humor gaan er voor zorgen dat je een uurtje of honderd bezig gaat zijn. En dan hebben we het nog niet eens gehad over Grand Theft Auto Online…
[review pros=”+ Uitgewerkt tot in de kleinste details
+ Wereld lijkt echt te leven
+ Enorme afwisseling” cons=”
” score=100]